اگزوز لیفتراک چیست و چه کاری انجام میدهد؟
کلاً در هر لیفتراک یا وسیله نقلیه موتوری، باید قطعهای به نام اگزوز وجود داشته باشد. چرا که واکنشهای شیمیایی ایجاد شده در سیلندرها باید به گونهای، به خارج از موتور هدایت شود.
در غیر این صورت، درست مثل دیگی که جوش آمده و راه فراری ندارد، منفجر خواهد شد. هرچند که گفته میشود اگزوزها برای این کار ساخته شدهاند، اما کارهای دیگری هم از آنها ساخته است. مثل اینکه آلایندگیها را کم کنند، صدا و دما را هم کم کنند. یک لحظه تصور کنید که گازهای حاصل از واکنشهای شیمیایی در موتور که دمایی ۸۰۰ درجه دارند، همانطور وارد هوا بشوند. دیگر خودتان تصور کنید چه وضعیتی برای اتومبیلها و عابران پشت سر اتومبیل و محیطزیست ایجاد میشود.
سیستم اگزوز لیفتراک چند بخش دارد؟
این قطعات میتوانند ۳ یا بهطور جزئیتر ۵ بخش داشته باشند. این بخشها عبارتند از:
۱. منیفولد خروجی
۲. لولههای رابط
۳. لوله اگزوز
۴. منبع اگزوز یا انباره اگزوز (صدا خفهکن)
۵. لوله پخشکننده دود
بخش اول سیستم اگزوز لیفتراک را منیفولد هوا هم مینامند. این بخش در موتورهای مختلف لیفتراک ۲ جور است. در لیفتراک های با موتورهای خطی، در یک طرف موتور قرار دارند. در لیفتراک با موتور خورجینی V شکل هم، در ۲ طرف موتور ایجاد میشوند. در واقع این بخش، وظیفه دارد تا دود و گاز تولید شده در سرسیلندرها را، به سمت لوله اگزوز راهنمایی کند. پس منیفولدها را باید قطعاتی بدانیم که وظیفهشان دریافت دود و گاز ناشی از احتراق در موتور و سیلندرها و هدایت آنها به یک بخش دیگر است.
لولههای رابط اگزوز چه میکنند؟
این لولهها را میتوانید داخل اگزوز لیفتراک مشاهده کنید. در واقع این لولهها، قطعاتی هستند که منیفولد، انباره و سر اگزوز را به هم ربط میدهند. طراحان و سازندگان اتومبیلها هم معمولا سعی میکنند در این حوزه سختگیری زیادی کرده و برای این لولهها از استانداردهای بالایی استفاده کنند. کارایی و عمر مفید این بخش را جنس، طول، شعاع قوسها، قطر اسمی لوله و… تعیین میکنند تا بتوانند اثرگذارتر ظاهر شوند.
در گازهای خروجی از موتور لیفتراک که حاصل احتراق در سیلندرهاست، گازهای سمی مثل کربن مونوکسید، هیدروکربن و اکسیدهای نیتروژن وجود دارد. خروج همه این گازهای آلوده باعث آلودگی بیش از حد هوا میشود. اینجاست که پای کاتالیستها به سیستم اگزوز باز میشود. کاتالیستها در حقیقت قطعههایی هستند که این گازهای آلوده را کاهش میدهند و گازهای خروجی از لیفتراک را تبدیل به گازهای غیرسمی و بیخطر میکنند. کارشناسان میگویند که اگر این قطعه درست کار کند تا ۹۰ درصد این گازهای سمی گرفته میشود. در حقیقت کاتالیست یک نوع فیلتر در راه این گازهای خروجی است. کاتالیستها، چون نیاز به دمای ۸۰۰ درجه سانتیگراد دارند، در همان قسمت اولیه و بعد از منیفولد تعبیه میشوند.
منبع یا انباره اگزوز چه وظیفهای دارد؟
یکی از جالبترین کارهایی که اگزوزها انجام میدهند، کاهش صدای گازهایی است که در احتراق موتور لیفتراک تولید میشوند. در داخل منبع یا انباره اگزوز، مجموعهای از لولههای سوراخدار تعبیه شده است که این وظیفه را به عهده دارد. اگر به اتاقها و استودیوهای آکوستیکشده سری بزنید، میبینید که علاوه بر پوشاندن درها و دیوارها، سعی میکنند سطوح غیرهمگونی در دیوارها هم ایجاد کنند تا صدا را مدیریت کند. شاید بتوان گفت که در منبع اگزوز هم چنین اتفاقی میافتد، یعنی امواج صدای تولید شده در موتور، منعکس شده و در نهایت کمتر میشود تا صدای خروج گازها، گوشخراش نباشد.
سیستم اگزوز چطور باعث افزایش قدرت موتور میشود؟
همانطور که اشاره شد، باید طراحی اگزوز و جزئیاتی که باعث انتقال گازها و دودها به بخشهای انتهایی آن میشود، با دقت صورت بگیرد. چرا که سهلانگاری در طراحی هر کدام، شاید باعث کم شدن فشار گازها و در نتیجه ممانعت از خروج متعادل آنها از اگزوز لیفتراک و در نهایت کم شدن از قدرت مفید پیشرانه شود. اما برای اینکه مشکلی در ایجاد قدرت لیفتراک وجود نداشته باشد، سعی میکنند نکاتی را در طراحی پیشرانه و اگزوز رعایت کنند، از جمله اینکه سعی میکنند پیشرانه را طوری طراحی کنند که هوا به راحتی واردش شود. چرا که اگر این اتفاق به راحتی نیفتد، برای غلبه بر مقاومت هوا بخشی از قدرت موتور لیفتراک مصرف میشود. در بعضی از لیفتراکها، برای اینکه چنین مشکلی پیش نیاید، از ورودی منیفولدهای صیقلی استفاده میکنند. همچنین کم کردن لولههای ورودی و بزرگتر کردن فیلتر هوا هم تأثیرگذار است.
اگزوز هم مثل هر قطعه دیگر لیفتراک، چون جنبه مصرفی دارد، بعد از مدتی خراب شده و باید فکری به حالش کرد. خیلیها حواسشان به نشانههای این خرابی نیست و به همین دلیل، خرجشان هم زیاد میشود. در حالی که اگر نشانههای خرابی و مستهلک شدن این قطعه را میدانستند، در نتیجه میتوانستند با هزینه کمتری فکری برایش بکنند. مهمترین نکته این است که باید گوش به زنگ صداهای تولید شده از اگزوز لیفتراک تان باشید. اگر صدایی غیر عادی داد، آن را باید در کنار نشانههای دیگر گذاشته و متوجه شوید که نیازمند توجه بیشتر شماست.
شرکت تاپکولیفت تبریز به منظور بهره مندی و کسب رضایت همکاران و مشتریان خود و ارتقا کیفیت خدمات رسانی آمادگی خود را در جهت تأمین قطعات یدکی بالاخص اگزوز لیفتراک های زیر اعلام مینماید:
قطعات یدکی لیفتراک تویوتا TOYOTA ژاپن.
قطعات یدکی لیفتراک دوو-دووسان DAEWOO کره.
قطعات یدکی لیفتراک کوماتسو KOMATSU ژاپن.
قطعات یدکی لیفتراک هلی HELI آمریکا.
قطعات یدکی لیفتراک سهند SAHAND ایران.
قطعات یدکی لیفتراک سپاهان SEPAHAN ایران.